Lotnictwo cywilne Lotnictwo od kuchni Kody lotnisk. Lotniska mają przyporządkowane przez międzynarodowe organizacje lotnicze oznaczenia. Poniżej zamieszczam kody IATA.
Wykaz obejmuje symbole dokumentacyjne i skróty rzeczowe podane we wstępie do cz. I (1980) wraz z uzupełnieniami publikowanymi w następnych częściach Słownika. AA – Akta Aleksandra króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego 1501-1506, wyd. F. Papée, Kraków 1927. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 19. AAC – „Acta Archaeologica Carpathica”. ABMK – „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”. AC – Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, wyd. B. Ulanowski, t. 1-3, Kraków 1894-1908. Ad. – Acta administratoralia episcopi Cracoviensis, rps AMetr. ADCzęstochowa – Archiwum Diecezjalne w Częstochowie. AG – Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. AG perg. – Zbiór dokumentów pergaminowych, dział w AG. AGZ – Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie, t. 1-19, Lwów 1868-1906. AHPKrak. – Atlas Historyczny Polski, (seria) Mapy szczegółowe XVI wieku, 1: Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, pod red. H. Rutkowskiego, Warszawa 2008. AHPSand. – Atlas Historyczny Polski, (seria) Mapy szczegółowe XVI wieku, 2: Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku, pod red. W. Pałuckiego, Warszawa 1993. AJG – Archiwum OO. Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. AKapKrak. – Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej. AKH – Archiwum Komisji Historycznej, poniżej dane bibliograficzne pozycji wyd. w tej serii, a wykorzystanych w „Słowniku”. AKH 3 – Materiały do historii prawa i heraldyki polskiej, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1886, s. 271-471. AKH 3 – Zapiski herbowe z dawnych ksiąg ziemskich przechowywanych w Archiwach radomskim i warszawskim, zebrał K. Potkański, Kraków 1886, s. 119-151. AKH 4 – zob. DKM. AKH 6 – Acta capitulorum Cracoviensis et Plocensis selecta (1438-1523, 1438- 1525), wyd. B. Ulanowski, Kraków 1891, s. 1-295. AKH 8 – Nieznane zapiski heraldyczne średniowieczne polskie, głównie sieradzkie, zebrał S. Łaguna, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1898, s. 455- 485; zob. też Fed. AKH 9 – Materiały do dziejów pospolitego ruszenia z l. 1497 i 1509, zebrane w części przez A. Pawińskiego, uzup. i wyd. S. Kutrzeba, Kraków 1902, s. 235-388. AKH 11 – Podwody kazimierskie 1407-1432; Rachunki wielkorządowe krakowskie z l. 1461-62 i 1471, wyd. S. Krzyżanowski, Kraków 1909-1913, s. 392-465; 466-526. AKH 16 – Rachunki wielkorządowe krakowskie z r. 1471, wyd. R. Gródecki, Kraków 1951, s. 365-434; zob. też Imbr. AKH 3 seria 2 – Rachunki żupne bocheńskie z l. 1394-1421, wyd. J. Karwasińska, Kraków 1939, s. 123-232. AKP – Archiwum Komisji Prawniczej, poniżej dane bibliograficzne pozycji wyd. w tej serii, a wykorzystanych w „ ;Słowniku”. AKT 5 – Najdawniejsza księga sądowa miasta Biecza, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1897, s. 401-450. AKP 8 – Zapiski sądowe województwa sandomierskiego 1395-1444, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1907, s. 61-175. AKP 10 – zob. KSN Al. – Album Studiosorum Universitatis Cracoviensis, t. 1, ed. B. Ulanowski, t. 2, ed. A. Chmiel, Kraków 1887-1892. AMetr. – Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. APal. – AlbumPaleographicum, ed. S. Krzyżanowski, tabularum 1-31 textus ed. W. Semkowicz et S. Budkowa, Kraków 1935. APKr. – Archiwum Państwowe w Krakowie. AS – Archiwum książąt Lubartowiczów-Sanguszków w Sławucie, wyd. Z. L. Radzimiński i B. Gorczak, t. 2 (1284-1506), t. 5 (1513-1547), Lwów 1888, 1897. AS rps 19 – Rewizja myt, ceł, mostów i dróg województw małopolskich w 1564 r. pt. „Myta i cła na wodzie, jako promy, mosty, a na ziemi groble, gaci, burki i naprawowanie dróg miastom i pewnem osobom, albo communitatibus vel collegiis nadane”. APKr., Archiwum Sanguszków nr 19. ASK – Archiwum Skarbu Koronnego, dział w AG. Atlas Zabytków – J. Łoziński, A. Miłobędzki, Atlas zabytków architektury w Polsce, Warszawa 1967. AU – Akta unii Polski z Litwą 1385-1791, wyd. S. Kutrzeba i W. Semkowicz, Kraków 1932. BCzart. – Biblioteka Czartoryskich w Krakowie. BCzart. Katalog – W. Szelińska, J. Tomaszewicz, Katalog dokumentów pergaminowych Biblioteki Czartoryskich w Krakowie, cz. 1: Dokumenty z l. 1148-1506, Kraków 1975; cz. 2: Dokumenty z l. 1506-1828, Kraków 1991. BJ – Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, poniżej sygnatury wykorzystanych rękopisów i ich zawartość. BJ rps 5341 – Księga ławnicza wsi Jadowniki z 1. 1457-1513. BJ rps 5348 II – Ż. Pauli, Wypisy z ksiąg ziemskich proszowskich i lelowskich z 1. 1409-98, 1421-1682. BJ rps 5377 II – Ż. Pauli, Odpisy dok. z 1. 1125- 1656, t. 1-3. BJ rps 5935 – Regestr przywilejów Ich Mściów pp. Porombskich [Porębskich] począwszy od r. 1417... (XVII w.). BJ rps 5945 – Notaty do opisu pojedynczych miejscowości Oświęcimia i Zatora i wypisy z archiwów miejskich i parafialnych zebrane przez J. N. Tarkotę (XIX w.), t. 1-2. BJ rps 6035 III – Regestra ecclesiae collegiatae s. Floriani Cracoviae 1515-19 proventuum decimarum variarum villarum. BJ rps 6222 II – Kopiarz tyniecki. BJ rps 8031 II – F. Piekosiński, Wypisy źródłowe do historii sądów w Polsce. BJ rps 8059 IV – Odpisy dokumentów z l. 1436-1752 zebrane do wydania w kodeksach dyplomatycznych przez F. Piekosińskiego. BJ rps 8846 IV – Kopie różnych akt z XIII do XVIII w. dotyczących głównie spraw majątkowych klasztorów i osób prywatnych (1387-1736). BN – Biblioteka Narodowa w Warszawie. BN mikr. 15250 – Akta kościoła kłobuckiego z l. 1410-1530. BO – Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Bobrzyński i Smolka, Długosz – M. Bobrzyński i S. Smolka, Jan Długosz, jego życie i stanowisko w piśmiennictwie, Kraków 1893. BOK – Biblioteka Ordynacji Krasińskich. Bon. – A. Boniecki, Herbarz polski, t. 1-16, Warszawa 1899-1913. BOZ – Biblioteka Ordynacji Zamoyskich. BPAN – Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. BPAN Katalog – K. Dziwik, Katalog dokumentów pergaminowych Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, cz. 1-3, Kraków 1966-1970. BPAU/PAN – Biblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Bullarium – Bullarium Poloniae (od t. 5 z podtytułem: litteras apostolicas aliaque monumenta Poloniae Vaticana continens), t. 1-3, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, t. 4, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, H. Wajs, t. 5, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, coop. M. Kowalczyk, A. i H. Wajs, t. 6, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, coop. P. Sczaniecki OSB, M. Kowalczyk, t. 7, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, coop. J. Smołucha, P. Stanko, Romae-Lublin 1982-2006. Burgr. krak. – Burgrabiowie zamku krakowskiego XIII-XVwieku. Spisy, oprac. W. Bukowski, Kórnik 1999. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV/5. CE – Codex epistolaris saeculi decimi quinti, t. 1: 1382-1492, wyd. A. Sokołowski i J. Szujski; t. 2-3: 1382-1445, 1392-1501, wyd. A. Lewicki, Kraków 1876-1894. Chm. – Księgi radzieckie kazimierskie. Acta consularia Casimiriensia 1369-1381 et 1385-1402, wyd. A. Chmiel, Kraków 1932. Cracovia artificum – Cracoria artificum 1300-1500, wyd. J. Ptaśnik, Kraków 1917. Źródła do historii sztuki i cywilizacji w Polsce, T. 4. Cracovia artificum suppl. i daty – Cracovia artificum supplementa. Teksty źródłowe do dziejów kultury i sztuki z najdawniejszych oficjaliów krakowskich lata 1410-1412 oraz 1421- 1424; Cracovia artificum supplementa. Teksty źródłowe do dziejów kultury i sztuki z archiwaliów kurialnych i kapitulnych w Krakowie 1433-1440; 1441-1450; 1451-1460; Cracovia artificum supplementa 1462-1475, komentarz, wybrał i oprac. B. Przybyszewski, Wrocław 1985-Kraków 2001. Cracovia artificum suppl. Stwosz – Cracovia artificum supplementa. Krakowskie środowisko artystyczne czasów Wita Stwosza, wybrał i oprac. B. Przybyszewski, Wrocław 1990. DH – Joannis Długossii seu Longini canonici Cracoviensis Historiae Polonicae libri XII, ed. I. Ż. Pauli, t. 1-5, Kraków 1873-1877. Opera omnia, T. 10-14. DHn. – Joannis Długossii, Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae (t. 1-12), Warszawa 1964–Kraków 2005. DKM – Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII w., wyd. B. Ulanowski, Kraków 1888, AKH 4 s. 111-531. DLb. – Joannis Długosz senioris canonici Cracoviensis Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, ed. L. Łętowski, t. 1-3, Kraków 1863-1864. Opera omnia, T. 7-9. DodGL – Dodatek do „Gazety Lwowskiej” z l.: 1850-1862 i 1872. Dogiel – Codex diplomaticus Regni Poloniae et M. D. Lithuaniae, wyd. M. Dogiel, t. 1, 4, 5, Wilno 1758-1764. DP – Zbiór dokumentów zakonu OO. Paulinów w Polsce, wyd. J. Fijałek, z. 1: 1328-1464, Kraków 1938; t. 2: 1464-1550, oprac. J. Zbudniewek ZP, Warszawa 2004 (wcześniej cyt. mps). DSZ – Dokumenty Sądu Ziemskiego Krakowskiego 1302-1453, oprac. Z. Perzanowski, Kraków 1971. Dworzaczek – W. Dworzaczek, Genealogia, Warszawa 1959. Ep. – Acta Episcopalia Cracoviensia, rps AMetr. Fastnacht Katalog – A. Fastnacht, Catalogus diplomatum Bibliothecae Instituti Ossoliniani. Suplementum 1: 1279-1506, Wrocław 1951; tenże, Katalog dokumentów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, cz. 1: Dokumenty z l. 1507-1700, Wrocław 1953. Fed. – K. Fedorowicz, Dostojnicy i urzędnicy świeccy województwa krakowskiego w l. 1374-1506, Kraków 1898, AKH 8 s. 1-290. Gajewaki, Zmiany – M. Gajewski, Zmiany administracyjne miast i osiedli 1918-1963, Warszawa 1964. GB – Acta castrensia Biecensia. Księgi grodzkie bieckie, rps APKr. GB 1-3 – Acta et decreta iuris supremi Magdeburgensis castri Biecensis. Księgi sądu wyższego prawa niemieckiego na zamku bieckim, rps APKr., 1-3. GItin. – A. Gąsiorowski, Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386-1434, Warszawa 1972. GK – Acta castrensia Cracoviensia. Księgi grodzkie krakowskie, rps APKr. Gromnicki Świętop. – T. Gromnicki, Świętopietrze w Polsce, Kraków 1908. Grünhagen, Regesten – Regesten zur schlesischen Geschichte 1-2, bearb. v. C. Grünhagen, Breslau 1875-1886, 1892. Codex diplomaticus Silesiae, T. 7, 16. GrünMark. – Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen Furstenthumer im Mittelalter, wyd. C. Grünhagen, H. Markgraf, t. 1-2, Leipzig 1881-1883. GS – Acta castrensia Sandecensia. Księgi grodzkie sądeckie, rps APKr. Guerquin – B. Guerquin, Zamki w Polsce, Warszawa 1974. HE – Hydronymia Europaea, hrsg. von W. P. Schmid, Stuttgart 1985; poniżej dane bibliograficzne pozycji wyd. w tej serii, a wykorzystanych w „Słowniku”. HE 3: Wisłok – Gewässernamen in Flussgebiet des Wisłok (Nazwy wodne dorzecza Wisłoka), bearb. v. J. Reiger, Stuttgart 1988. HE 9: Soła i Przemsza – Gewässernamen in Flussgebiet der Oberen Weichsel von der Quelle bis zu Soła und Przemsza (Nazwy wodne dorzecza górnej Wisły od źródeł do Soły i Przemszy), bearb. v. K. Rymut, Stuttgart 1993. HE 13: Dunajec – Gewässernamen in Flussgebiet des Dunajec (Nazwy wodne dorzecza Dunajca), bearb. v. K. Rymut, M. Majtán, Stuttgart 1998. Heck – W. Heck, Archiwa miejskie księstw oświęcimskiego i zatorskiego, Kraków 1891. HW – Hydronimia Wisły, cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, pod red. P. Zwolińskiego, Warszawa 1965. IB – Bártfa szabad királyi város levéltára 1319-1526, oprac. B. Iványi, Budapest 1910. Imbr. – Dokumenty klasztoru PP. Norbertanek w Imbramowicach, wyd. Z. Kozłowska-Budkowa, Kraków 1948, AKH 16 nr 2. In. K 1 – Inwentarz starostwa krzepickiego z r. 1532, rps ASK LVI K 1. In. M 1 – Inwentarz dochodów zamku w Melsztynie z r. 1527, rps ASK LVI M 1. In. O 1 – Inwentarze starostwa oświęcimskiego z 1. 1508-49, rps ASK LVI O l/I, II. In. O 2 – Inwentarz starostwa olsztyńskiego z r. 1532, rps ASK LVI O 2. Ind. – Indeks studentów Uniwersytetu Krakowskiego w l. 1400-1500, oprac. J. Zathey i J. Reichan, Wrocław 1974. Informator – „Informator Archeologiczny. Badania”. Kacz. – Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1392-1506. Libri iuris civilis Cracoviensis, wyd. Z. Kaczmarczyk, Kraków 1913. Katalog perg. bitb. – Katalog dokumentów pergaminowych ze zbiorów Tomasza Niewodniczańskiego w Bitburgu, oprac. J. Tomaszewicz i M. Zdanek, pod red. W. Bukowskiego, Kraków 2004. Katalog UJ – Catalogus diplomatum pergameneorum Universitatis Jagellonicae Cracoviensis, ed. K. Kaczmarczyk, Kraków 1953. KatZab. – Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie, Warszawa 1953; t. 3: Województwo kieleckie z. 3, 9, 12, Warszawa 1957-1966; t. 6: Województwo katowickie z. 1, 2, 7, 9, 15, Warszawa 1961-1967; seria nowa t. 1: Krosno, Dukla i okolice, Warszawa 1977. KH – „Kwartalnik Historyczny”. KHKM – „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”. KK – Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej Ś. Wacława, t. 1-2, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1874- 1883. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 1, 8. KMK – Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa, t. 1-2, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1879-1882. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 5, 7. Kniaź. – Z. Kniaziołucki, Materiały do biografii Mikołaja Reja z Nagłowic, ,Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce” 7, 1892, s. 241-641. Kopiarz krzepicki – Kopiarz klasztoru kanoników regularnych w Krzepicach, rps AD Częstochowa. Kopiarz mstowski – Kopiarz klasztoru kanoników regularnych w Mstowie, rps Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie 27. Kozierowski BWW – S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, cz. 1-2, Poznań 1926. Krasnowolski Układy – B. Krasnowolski, Lokacyjne układy urbanistyczne na obszarze ziemi krakowskiej w XIII i XIV w., cz. 1: Miasta ziemi krakowskiej, chronologia procesów osadniczych i typologia układów urbanistycznych; cz. 2: Katalog lokacyjnych układów urbanistycznych, Kraków 2004. KRK – Najstarsze księgi i rachunki miasta Krakowa od 1300 do 1400, wyd. F. Piekosiński i J. Szujski, Kraków 1878. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 4. KRSW – Akta Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, dział w AG. Krzyż. – Księgi ławnicze krakowskie. Acta scabinalia Cracoviensia 1365-1376 et 1390-1397, wyd. S. Krzyżanowski, Kraków 1904. Księga promocji – Księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z XV wieku, wyd. A. Gąsiorowski przy współpracy T. Jurka, I. Skierskiej, W. Swobody, Kraków 2000. Księgi przyjęć – Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1507-1572. Libri iuris civilis Cracoviensis 1507-1572, wyd. A. Kiełbicka i Z. Wojas, Kraków 1993. KSN – Najstarsza księga sądu najwyższego prawa niemieckiego w zamku krakowskim, wyd. A. Kłodziński, Kraków 1936. AKP 10. KUJ – Codex diplomaticus Universitatis Studii Generalis Cracoviensis, t. 1-5, Kraków 1870-1900. Kumor Archidiak. – B. Kumor, Archidiakonat sądecki, ABMK 8-9, 1964. Kumor Diec. krak. – B. Kumor, Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 1-4, Kraków 1998-2002. Kuraś Materiały – Materiały do dziejów górnictwa i hutnictwa z archiwów Metropolitalnego i Kapitulnego w Krakowie 1379-1640, wyd. S. Kuraś, Studia z dziejów górnictwa i hutnictwa, t. 3, Wrocław 1959, s. 263-357. Kuraś Ordynacje – Ordynacje i ustawy wiejskie z archiwów Metropolitalnego i Kapitulnego w Krakowie 1451-1689, wyd. S. Kuraś, Kraków 1960. Kurtyka Latyfundium – J. Kurtyka, Latyfundium Tęczyńskie. Dobra i właściciele (XIV-XVII wiek), Kraków 1999. Kurtyka Tęczyńscy – J. Kurtyka, Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków 1997. Lbb UJ – J. Michalewicz, M. Michalewiczowa, Liber beneficiorum et benefactorum Universitatis Iagellonicae in saeculis XV-XVIII, Z prac Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Seria D; poniżej dane bibliograficzne pozycji wyd. w tej serii, a wykorzystanych w „Słowniku”. Lbb UJ I – J. Michalewicz, M. Michalewiczowa, Fundationes pecuniariae Universitatis Iagellonicae in saeculis XV-XVIII, Kraków 1999. Lbb UJ 2 – J. Michalewicz, M. Michalewiczowa, De beneficiorum Universitatis Iagellonicae decimis, columbationibus, missalibus, mensalibus clericaturisque XV-XVIII saec., Kraków 1999. LBG – Liber beneficiorum archidioecesis Gnesnensis, wyd. J. Łukowski i J. Korytkowski, t. 1-2, Gniezno 1880-1881. LDK – Lustracja dróg województwa krakowskiego z roku 1570, wyd. B. Wyrozumska, Wrocław 1971. LibMun. – Liber munimentorum ad bona episcopalia, rps AMetr. LK – Lustracja województwa krakowskiego 1564, cz. 1-2, wyd. J. Małecki, Warszawa 1962-1964. LK 1659-1664 – Lustracja województwa krakowskiego 1659-1664, cz. 1-3, wyd. A. Falniowska-Gradowska i F. Leśniak, Warszawa 2005. LR – Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber Retaxationum),wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Wrocław 1968. LS – Lustracja województwa sandomierskiego 1564-1565, wyd. W. Ochmański, Wrocław 1963. Łabęcki – H. Łabęcki, Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego, t. 1-2, Warszawa 1841. MAd. – Mapy administracyjne w skali 1:100000. Mapa Obrębów – Mapy w skali 1:25000. Mat. do MWK – Materiały do Słownika historyczno-geograficznego województwa krakowskiego w dobie Sejmu Czteroletniego (1788-1792) (do Mapy województwa krakowskiego z tego czasu), oprac. K. Buczek i in., Kraków 1931 – Warszawa 1960. Materiały F. Kiryka – Regesty dokumentów z archiwum w Bardiowie sporządzone przez F. Kiryka. Matuszewski Imm. – J. Matuszewski, Immunitet ekonomiczny w dobrach kościoła w Polsce do roku 1381, Poznań 1936. MBiecza – Materiały do historii miasta Biecza (1361-1632), wyd. F. Bujak, Kraków 1914. Metryka Józefińska – Wypisy z Metryki Józefińskiej z 1. 1785-1788, w zbiorach Pracowni SHGK w Krakowie. Metryka UK – Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508. Biblioteka Jagiellońska rkp. 258, t. 1-2, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska przy współpracy R. Grzesika, Kraków 2004. MH – „Miesięcznik Heraldyczny”. MI – Knigi polskoj koronnoj metriki XV stoletija 1 (1447-1454), wyd. A. Mysłowski i W. Graniczny, Warszawa 1914. Monumenta Iuris, T. 2. Miech. – J. S. Nakielski, Miechovia, Kraków 1634. Mieg – Mieg, Karte des Königreichs Galizien und Lodomerien 1779-1782, 1:28800. MK – Metryka Koronna, rps AG. MKw. – Tzw. Mapa Kwatermistrzostwa. Topograficzeskaja Karta Carstwa Polskago 1839. Mog. – Monografia opactwa Cystersów we wsi Mogile. Cz. 2: Zbiór dyplomów klasztoru mogilskiego, oprac. E. Janota, Kraków 1867. Morawski, Sądecczyzna- Sz. Morawski, Sądeczyzna, t. 1--2, Kraków 1863-1865. Mp. – Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. 1-4, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1876-1905. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 3, 9, 10, 17. Mp. 5 – Materiały do t. 5 kodeksu dyplomatycznego Małopolski, rps BPAU/PAN. MPH – Monumenta Poloniae Historica, t. 1-6, Lwów 1864-1893. MPHn – Monumenta Poloniae Historica, series nova. MS – Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. 1-4, 5 cz. 1, wyd. T. Wierzbowski, t. 5 cz. 2, wyd. J. Płocha, A. Rybarski, I. Sułkowska, t. 6, wyd. M. Woźniakowa, Warszawa 1905-1999. MTop. z datą – Mapy w skali 1:100000. MV – Monumenta Poloniae Vaticana, t. 1-6, wyd. J. Ptaśnik, t. 8, wyd. E. Długopolski, Kraków 1913- 1946; t. 9, vol. 3: Liber receptorum et expensarum Petri Stephani 1373-1375, ed. S. Szczur, Kraków 1994 (wcześniej cyt. Rejestr Świętop.). MWK – Mapa województwa krakowskiego w dobie sejmu czteroletniego, pod kierunkiem W. Semkowicza oprac. K. Buczek przy udziale Z. Kozłowskiej-Budkowej i in., Kraków 1929. Mysz. – Codex Myszkovianae Ordinationis Diplomaticus, recensuit G. Labuda, Chroberz 1940, BPAU/PAN rps 5637. Nazwy Warty – J. Rieger, E. Wolnicz-Pawłowska, Nazwy rzeczne w dorzeczu Warty, Wrocław 1975. Nemec Listinár – Listinář Těšínska, Codex Diplomaticus Ducatus Tesinensis... Sbírka listinného materiáłu k dějinám knížectví Těšínského 1460-95, 1496-1526, (oprac.) E. Němec, v Českém Těšíne 1960-1961. Noga Słownik – Z. Noga, Słownik miejscowości księstwa siewierskiego, Katowice 1994. NP – „Nasza Przeszłość”. OK – Acta officialatus Cracoviensis. Księgi oficjalatu krakowskiego, rps AMetr. Opis żup – Opis żup krakowskich z roku 1518, wyd. A. Keckowa i A. Wolff, Warszawa 1961, KHKM 9, 1961, z. dodatkowy. OW – Księgi oficjalatu wiślickiego, rps BPAU/PAN. P – Księgi podkomorskie rękopiśmienne. Po P dodaje się inicjał odpowiedniej nazwy np. PK księgi podkomorzego krakowskiego (cyt. jako ZK 406-409). Paprocki – B. Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, wyd. K. J. Turowski, Kraków 1858. Pawłowski – E. Pawłowski, Nazwy miejscowości Sądecczyzny, cz. 1-2, Wrocław 1971-1975. Perthées – K. de Perthées, Mappa szczegulna województwa... krakowskiego i księstwa siewierskiego... z r. 1787, Paris 1792. PH – „Przegląd Historyczny”. Pohorecki – F. Pohorecki, Catalogus diplomatum Bibliothecae Instituti Ossoliniani nec non Bibliothecae Pawlikowianae inde ab a. 1227 usque ad a. 1505, Lwów 1937. Pol. – Codex diplomaticus Poloniae, t. 1-2, wyd. L. Rzyszczewski i A. Muczkowski; t. 3, wyd. J. Bartoszewicz; t. 4, wyd. M. Bobowski, Warszawa 1847-1887. Proch. – Materiały archiwalne wyjęte głównie z Metryki Litewskiej od 1348 do 1607, wyd. A. Prochaska, Lwów 1890. Prochaska Reg. – A. Prochaska (Regesta dokumentów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego z Metryki Litewskiej), „Przewodnik Naukowy i Literacki” 16,1888, cz. 2, s. 83-93, 180-183. PSB – Polski Słownik Biograficzny, t. 1 n., Kraków 1935 n. Rad. – Acta consularia Cracoviensia. Księgi radzieckie m. Krakowa, rps APKr. RAUh – Rozprawy [Polskiej] Akademii Umiejętności. Wydział historyczno-filozoficzny. RB – Rejestr stacji i dochodów ze starostwa bieckiego z 1496 r. BPAU/PAN rps 7126; Rejestr dochodów ze starostwa bieckiego z l. 1508-1510. ASK I, 1, k. 384-535. RD – Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z l. 1388 do 1420, wyd. R Piekosiński, Kraków 1896. Monumenta Medii Aevi Historica, T. 15. Rejestr Świętop. – Rachunki świętopietrza z l. 1373- 1375, odpis z Liber receptarum et expensarum per Petrum Stephani ab anno 1373 ad annum 1375, BPAU/PAN, rps 8564 t. 2 (wyd. zob. MV 9). Repert. – Z. Kozłowska-Budkowa, Repertorjum polskich dokumentów doby piastowskiej, Kraków 1937. RH – „Roczniki Historyczne”. RI – Inventarium omnium et singulorum privilegiorum, litterarum, diplomatum... in Archivo Regni in Arce Cracoviensi... per commissarios... confectum, wyd. E. Rykaczewski, Lutetiae Parisiorum 1862. RK – Rachunki królewskie z l. 1471-1472 i 1476-1478, oprac. S. Gawęda, Z. Perzanowski, A. Strzelecka, Wrocław 1960. Roty – R. Hube, Roty przysiąg krakowskich z końca XLV w., „Biblioteka Warszawska” 1875. Roty 1 – M. Karaś, Z. Perzanowski, Nieznane czternastowieczne roty polskie w księgach sądowych ziemskich krakowskich, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 17, Filologia 4, 1958, s. 237-255. Roty 2 – M. Karaś, Z. Perzanowski, Roty polskie z ksiąg sądowych ziemskich krakowskich z początku XV wieku, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 24, Prace Językoznawcze 6, 1960. Roty 3 – M. Karaś, Z. Perzanowski, Roty polskie z ksiąg sądowych ziemskich pilzneńskich z początku XV wieku, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 114, Prace Językoznawcze 15, 1965, s. 271-280. RP – 1. Rejestry poradlnego województwa krakowskiego z l. 1490-1520. ASK I, 1 (k. 384-535 → RB); z r. 1530. ASK II, 7. 2. Rejestr poborowy powiatu bieckiego z l. 1507-1508. ASK I, 2. 3. Rejestr łanowego z powiatów sądeckiego i bieckiego z r. 1536. ASK I, 2. 4. Rejestr poborowy województwa krakowskiego z r. 1563. ASK I, 93. RP 1629 – Rejestr poborowy województwa krakowskiego z roku 1629, oprac. W. Domin, J. Kolasa, E. Trzyna, S. Żyga, pod red. S. Inglota, Wrocław 1956. RP 1680 – Rejestr poborowy województwa krakowskiego z roku 1680 wraz z aneksem miast według rejestru z roku 1655, oprac. E. Trzyna, S. Żyga, pod red. S. Inglota, Wrocław 1959. RS – „Rocznik Sądecki”. RTH – „Rocznik Towarzystwa Heraldycznego”. RTH 3 – Wywody szlachectwa w Polsce XIV-XVII w., wyd. W. Semkowicz, Lwów 1913. SA – „Sprawozdania Archeologiczne”. Seruga – J. Seruga, Dokumenty pergaminowe w zbiorach biblioteczno-muzealnych hr. Tarnowskich w Suchej, Tarnów 1936. SG – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego i W. Walewskiego, t. 1-15, Warszawa 1880-1902. SH – „Studia Historyczne”. SHGK – Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. SHGL – Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, oprac. S. Kuraś, Dzieje Lubelszczyzny, t. 3, Warszawa 1983. SHGSan. – Słownik historyczno-geograficzny ziemi sanockiej w średniowieczu, oprac. A. Fastnacht, cz. 1, Brzozów 1991, cz. 2, Brzozów-Wzdów-Rzeszów 1998, cz. 3, Kraków 2002. Siew. – Materiały do księstwa siewierskiego, BPAU/PAN rps 8814. SKO – Soudní knihy osvětimské a zátorské 1440-1562, wyd. R. Rauscher, Praha 1931. SŁŚ – Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. 1-9 n., pod red. M. Plezi i K. Weyssenhoff – Brożkowej, Wrocław 1953 – Kraków 2012 n. SP – Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, poniżej dane bibliograficzne tomów wykorzystanych w „Słowniku”. SP 1 – Wyimki z najdawniejszych ksiąg sądowych ziemi krakowskiej mianowicie z l. 1388, 1389 i 1390, wyd. A. Z. Helcel, Warszawa 1856, s. 229-262. SP 2 – Starodawne Prawa Polskiego Pomniki (wypisy) z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyd. A. Z. Helcel, Kraków 1870. SP 6 – Decreta in iudiciis regalibus tempore Sigismundi I Regis Poloniae a. 1507-1531 Cracoviae celebrata, ed. M. Bobrzyński, Kraków 1881. SP 7/2 (właściwie: 7/3) – Inscriptiones clenodiales ex libris iudicialibus palatinatus Cracoviensis. Zapiski herbowe krakowskie, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1885. SP 7/3 – zob. wyżej: SP 7/2. SP 8 – Antiquissimi libri iudiciales terrae Cracoviensis, ed. B. Ulanowski, Kraków 1884-1886. SP 9 – Akta sądu leńskiego wyższego w Gródku Goleskim 1405-1546, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1889. SP 11-12 – Księgi sądowe wiejskie, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1921. Sperka Szafrańcowie – J. Sperka, Szafrańcowie herbu Stary Koń. Z dziejów kariery i awansu w późnośredniowiecznej Polsce, Katowice 2001. Spis – Spis miejscowości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 1967. Spraw. weg. – Sprawozdania z poszukiwań na Węgrzech dokonanych z ramienia Akademii Umiejętności, Kraków 1919. SSNO – Słownik staropolskich nazw osobowych, pod red. W. Taszyckiego, t. 1-6, Wrocław 1965-1983; t. 7: Suplement, pod red. M. Malec, Wrocław 1984-1987. SStarop. – Słownik staropolski, t. 1-11, Warszawa 1953 – Kraków 2005. Stan. – B. Ulanowski, O założeniu i uposażeniu klasztoru w Staniątkach, „RAUh” 28, 1891, s. 1-131. SUB – Schlesisches Urkundenbuch, t. 1, bearb. v. H. Appelt, t. 2, bearb. v. W. Irgang, Wien-Koln-Graz 1971- 1977, t. 3-4, bearb. v. W. Irgang, Koln-Wien 1984-1988, t. 5-6, bearb. v. W. Irgang, Koln-Weimar-Wien 1993-1998. SWPM – zob. Teut. Szczyrz. – S. Zakrzewski, Najdawniejsze dzieje klasztoru cystersów w Szczyrzycu 1238-1382, „RAUh” 41, 1902, s. 1-76. SŹ – „Studia Źródłoznawcze”. ŚlM – Kodeks dyplomatyczny Śląska, wyd. K. Maleczyński i A. Skowrońska, t. 1-3, Wrocław 1956- 1964. Teki Dw. – Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. [CD-ROM], Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk, oprac. A. Bieniaszewski, R. Prinke, pod red. J. Wisłockiego, wersja wersja Kórnik 1995 – Poznań 1997. Teki Pawińskiego – Teki Pawińskiego, t. 1: Liber quitantiarum Alexandri regis ab a. 1502 ad 1506, Warszawa 1897; t. 2: Liber quitantiarum regis Casimiri ab a. 1484 ad 1488, Warszawa 1897. Teut. – Acta iuris supremi Magdeburgensis in arce Cracoviensi. Księgi sądu wyższego prawa niemieckiego na zamku krakowskim, rps APKr., Teut. (obecnie pod sygnaturą SWPM – Sądy wyższe prawa miejskiego). Tyn. – Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego, wyd. W. Kętrzyński i S. Smolka, Lwów 1875. tzw. ML IV B 6 – (Fascykuł różnych akt min. lustracja dróg z 1570 r., inwentarze, fragmenty lustracji, oryginalne dokumenty papierowe, kopie), rps AG, tzw. Metryka Litewska IV B 6, s. 1-270. UC – Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski i in., Kórnik 1992. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. X. UK – Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1990. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII- XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV/2. UŁS – Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XIII-XV wieku. Spisy, oprac. J. Bieniak, A. Szymczakowa, Wrocław 1985. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. II/1. UM – Urzędnicy małopolscy XII-XV wieku. Spisy, oprac. J. Kurtyka i in., Wrocław 1990. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV/1. UN – Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych, nr 1-17 (powiaty woj. krakowskiego), nr 20, 21, 29, 35 (powiaty woj. kieleckiego), nr 56 i 58 (powiaty woj. rzeszowskiego), Warszawa 1963 n. UR – Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. III/1. US – Urzędnicy województwa sandomierskiego w XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1993. Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV/3. VG – Visitationes bonorum archiepiscopatus necnon capituli Gnesnensis saeculi XVI, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1920. VL – Volumina Legum, t. 1 (wydanie J. Ohryzki), Petersburg 1859. WAP – Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Krakowie (obecnie: Archiwum Państwowe w Krakowie). Wawel 2 – Materiały archiwalne do budowy zamku, zebrał i wyd. A. Chmiel, Teka Konserwatorów Galicyi Zachodniej, t. 5, Kraków 1913. Wiel. – Codex diplomaticus Vieliciensis. Kodeks dyplomatyczny wielicki, Lwów 1872. Wiśn. Cz. – J. Wiśniewski, Diecezja Częstochowska, Mariówka Opoczyńska 1930. Wiśn. I. – J. Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Jędrzejowskiem, Mariówka Opoczyńska 1930. Wiśn. M. – J. Wiśniewski, Dekanat miechowski, Radom 1917. Wiśn. O. – J. Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem, Mariówka Opoczyńska 1933-35. Wiśn. P. – J. Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Pińczowskiem, Skalbmierskiem i Wiślickiem, Mariówka Opoczyńska 1927. Wiśn. W. – J. Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w powiecie włoszczowskim, Mariówka Opoczyńska 1932. Wolski Trzeciescy – M. Wolski, Małopolska rodzina szlachecka XIV-XVI wieku. Trzeciescy herbu Strzemię, Kraków 2005. Wójt. – księgi wójtowskie rękopiśmienne z dodaniem inicjału lub skrótu nazwy miasta. Wp. – Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1-4, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1877-1881, t. 5, wyd. F. Piekosiński, Poznań 1908, t. 6, wyd. A. Gąsiorowski i H. Kowalewicz, Warszawa 1982, t. 7, wyd. A. Gąsiorowski i R. Walczak, Warszawa 1985, t. 8-10, wyd. A. Gąsiorowski i T. Jasiński, Warszawa 1989 – Poznań 1993, t. 11, wyd. A. Gąsiorowski i in., Poznań 1999. WPon. – Wizytacja bpa Michała Poniatowskiego z l. 1782-1783, rps AMetr. 53-57. WR – Akta wizytacji diecezji krakowskiej dokonanej w l. 1595-1599 z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła biskupa krakowskiego, rps AMetr. Wroniszewski Rawicze 1 – J. Wroniszewski, Ród Rawiczów. Warszowice i Grotowice, Toruń 1992. Wroniszewski Rawicze 2 – J. Wroniszewski, Ród Rawiczów. Współrodowcy Warszowiców i Grotowiców, Toruń 1994. WRSkowron – Akta wizytacji dekanatu krakowskiego 1599 r. przeprowadzonej z polecenia kardynała Jerzego Radziwiłła, cz. 1, wyd. ks. C z. Skowron, Lublin 1965. Materiały źródłowe do dziejów Kościoła w Polsce, T. 2. WRWojtas – Akta wizytacji dekanatów bytomskiego i pszczyńskiego dokonanej w roku 1598 z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego, wyd. M. Wojtas, Katowice 1938. Tow. Przyj. Nauk na Śląsku. Fontes 3. Wypisy i daty – Wypisy źródłowe do dziejów Wawelu z archiwaliów kapitulnych i kurialnych krakowskich 1440-1500; 1501- 1515; 1516-1525; 1525-1529; 1530-1533; 1534-1535; 1536- 1538; 1539-1541; 1542-1545, wybrał i oprac. B. Przybyszewski, Kraków 1960-1997. Źródła do dziejów Wawelu, T 3-5, T 11 cz. 1-3, T 12 cz. 1-3. Zajączkowscy Materiały – Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 r., cz. 1-2, oprac. S. Zajączkowski, S. M. Zajączkowski, Łódź 1966-1970. ZB – Acta terrestria Biecensia. Księgi ziemskie bieckie, rps APKr. ZCz. – Acta terrestria Czchoviensia. Księgi ziemskie czchowskie, rps APKr. ZDK – Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, wyd. S. Kuraś, cz. 1-2, Lublin 1965-1973. ZDM – Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa, cz. 1-8, Kraków 1962 – Wrocław 1975. ZK – Acta terrestria Cracoviensia. Księgi ziemskie krakowskie, rps APKr. ZK 150-155 – Acta iudiciorum Cracoviensium in curia et in conventione. Księgi sądów królewskich nadwornych i wiecowych, rps APKr. ZK 378 – Copiae, inscriptiones et decreta terminorum districtus Biecensis Fragmenta, rps APKr. ZK 406-409 – Acta succameralia Cracoviensia. Księgi podkomorskie krakowskiego z XVI w., rps APKr. ZL – Księgi ziemskie lubelskie w Archiwum Państwowym w Lublinie. ZP – Acta terrestria Pilsnensia. Księgi ziemskie pilzneńskie, rps APKr. Zwierz. – K. Kramarska-Anyszek, Dzieje Klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, NP 47, 1977, s. 5-169. ZZ 12-13 – Acta scabinalia terrestria Osviencimensia, Księgi ziemskie ławnicze oświęcimskie, rps APKr. ZZ 14 – Acta scabinalia terrestria Zatoriensia, Księgi ziemskie ławnicze Zatorskie, rps APKr. ŹD – Źródła dziejowe, t. 14-15: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. 3-4: Małopolska, opisana przez A. Pawińskiego, Warszawa 1886. Żaki – A. Żaki, Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Wrocław 1974. Żychl. – T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, t. 1-31, Poznań 1879-1908. SKRÓTY RZECZOWE : a. – ante (przed) Ak. Krak. – Akademia Krakowska arcbp (i) – arcybiskup (i) arcbpstwo – arcybiskupstwo aut. – autentyk (czny) Bened., bened. – Benedyktyni (ński) biec. – biecki Bożogr. – Bożogrobcy bp (i) – biskup (i) bpstwo – biskupstwo br. – brat, bracia (z imionami) burgr. – burgrabia c. – córka (z imieniem) cc. – córki (z imionami) chęc. – chęciński Cyst., cyst. – Cystersi (ski) Cz. – Czarny (Leszek) cz. – część czchow. – czchowski czech. – czechowski czes. – czeski ćw. – ćwiertnia dek. – dekanat den. – denar diec. – diecezja dok. – dokument drew. – drewniany dystr. – dystrykt dz. – dziedzic (czka) dziedz. – dziedziczny dzierż. – dzierżawa, dzierżawca dzies. – dziesięcina E – East (wschód) ekon. – ekonomiczny (imm.) fals. – falsyfikat fl. – floren folw. – folwark (przy liczbie), folwarczny frank. – frankoński gnieźn. – gnieźnieński gr – grosz grz. – grzywna h. – herb Hier. – Hieronim (przy nazwisku) ident. – identyczny imbr. – imbramowicki imm. – immunitet in. – inny (ni) ind. – indeks Jag. – Jagiełło, Jagiellończyk jez. – jezioro jędrz. – jędrzejowski k. – koło kal. – kaliski kan. – kanonik kan. reg. – kanonicy regularni kap. – kapituła, kapitulny kaszt. – kasztelan Kat. – Katarzyna (przy nazwisku) kat. – katedra, katedralny kl. – klasztor Klar. – Klaryski klaszt. – klasztorny kmiec. – kmiecych kol. – kolegiata komor. – komornik (cy) kon. – konopna (dziesięcina) kop. – kopia koprz. – koprzywnicki kor. – koronny kośc. – kościelny Kr. – Kraków (w opisie bibliograficznym) krak. – krakowski król. – królewski ks. – książę, księżna, księstwo ksiąs. – ksiąski l. – lata lel. – lelowski lub. – lubelski ł. – łany (z liczbą) łęcz. – łęczycki Łok. – Łokietek m. – miasto magd. – magdeburski Małg., Mał. – Małgorzata (przy nazwisku) maz. – mazowiecki miech. – miechowski miej. – miejski mieszcz. – mieszczanin (nie, -ka, -ński) Mik. – Mikołaj (przy nazwisku) mog. – mogilski mps – maszynopis mstow. – mstowski mur. – murowany N – North (północ) n. – następne niej. – niejaki niem. – niemiecki NMP – Najświętsza Maria Panna Norb. – Norbertanki (ński) obow. – obowiązany ok. – około Olbr. – Olbracht opocz. – opoczyński Opol. – Opolczyk opust. – opustoszały or. – oryginał ośw. – oświęcimski p. – punkt (rozdział hasła) pap. – papież (ski) par. – parafia, parafialny patr. – patronat perg. – pergamin pien. – pieniężny pilzn. – pilzneński pkancl. – podkanclerzy pkom. – podkomorzy pleb. – pleban (z imieniem), plebański pocz. – początek pod wezw. – pod wezwaniem pol. – polski poł. – połaniecki posp. – pospolita (moneta) pow. – powiat pozn. – poznański półgr – półgroszek półł. – półłanek pr. – prawo prac. – pracowity (laboriosus) pras. – praskie (czeskie) prawdop. – prawdopodobnie preb. – prebenda prep. – prepozyt prosz. – proszowski (proszowicki) przem. – przemyski przyw. – przywilej pstar. – podstarości r – recto rad. – radomski reg. – regest rodz. – rodzony roz. – rozpierski rps – rękopis ryc. – rycerski rz. – rzeka S – South (południe) s. – syn (z imieniem), także: strona san. – sanocki sand. – sandomierski sąd. – sądowy sądec. – sądecki sieciech. – sieciechowski sier. – sieradzki siew. – siewierski sk. – skojec (z liczebnikiem) sław. – sławetny snop. – snopowa (dziesięcina) sołt. – sołtysi ss. – synowie (z imionami) Stan. – Stanisław (przy nazwisku) staniąt. – staniątecki star. – starosta starosądec. – starosądecki stren. – strenuus stryj. – stryjeczny stwo – starostwo suppl. – supplement szczyrz. – szczyrzycki szer. gr – szeroki grosz szl. – szlachetny (nobilis) szlach. – szlachecki ś. – święty (przy) Ś. – święty (przy wezwaniu) śl. – śląski średz. – średzki śś. – święci świętokrz. – świętokrzyski świętop. – świętopietrze tab. – tablica tenut. – tenutariusz (ka) tyn. – tyniecki uczc. – uczciwy (honestus) Uniw. Krak. – Uniwersytet Krakowski ur. – urodzony (generosus) uw. – uwaga, też w SP 8 oprócz numerów v – verso W – West (zachód) W. – Warszawa (w opisie bibliograficznym) W. – Wielki (Kazimierz) Warn. – Warneńczyk wart. – wartość Waw. – Wawrzyniec (przy nazwisku) wąch. – wąchocki wczesnośredn. – wczesnośredniowieczny wd. – wdowa wezw. – wezwanie węg. – węgierski wiard. – wiardunek (kowy) - [Wiardunek = czwarta część grzywny] wiel. – wieluński wielm. – wielmożny Więc. – Więcesław, Więc(s)ław (przy nazwisku) wiśl. – wiślicki własn. – własność właśc. – właściciel woj. – województwo Wojc. – Wojciech (przy nazwisku) wojn. – wojnicki wójt. – wójtowski Wr. – Wrocław (w opisie bibliograficznym) wspomn. – wspomniany Wstydl. – Wstydliwy ww. – wyżej wspomniany wwda – wojewoda wzm. – wzmianka z. – zeszyt zag. – zaginiony zagr. – zagrodnik (cy) zator. – Zatorski zaw. – zawołanie zawich. – zawichojski Zbig. – Zbigniew (przy nazwisku) zid. – zidentyfikowany zm. – zmarły (z imieniem), zmarł (z datą) zp. – zapiska przekreślona zw. – zwany zwierzyn. – zwierzyniecki ż. – żona (z imieniem) żarn. – żarnowski żyd. – żydowski
Z pomocą przyszła ta wskazana wyżej Komisja. Otóż, 29 czerwca 2016 roku wydała dokument „Zasady stosowania nazw zagranicznych miejscowości w aktach stanu cywilnego”. Dzięki temu tłumacz wie, jak należy tłumaczyć zagraniczne nazwy miast. Ten akt prawny nakłada na tłumacza przysięgłego wiele obowiązków związanych z takimWładysław Chojnacki - SŁOWNIK POLSKICH NAZW MIEJSCOWOŚCI W B. PRUSACH WSCHODNICH I NA OBSZARZE B. WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA WEDŁUG STANU Z 1941 R. WYDAWNICTWO INSTYTUTU ZACHODNIEGO, Poznań 1946Stron - 183stan DOBRY Lekkie ślady użytkowania. Unieważnione pieczątki pobiblioteczne - oprócz tego wnętrze książki jest dosyć czyste. Przy str. tytułowej lekko widoczna siatka szycia - po prostu skutek czasu. Okładka miejscami lekko przetarta, kilka małych plamek. Okładka twarda - introligatorska bez zachowania oryginalnej str. okładkowej spis treści: Przedmowa Część I. b. Prusy Wschodnie Objaśnienie skrótów Dział niemiecko-polski Dział polsko-niemiecki Polskie imiennictwo miejscowe w b. Prusach Wschodnich Spis powiatów wg obecnego podziału administracyjnego Częśc II. b. Wolne Miasto Gdańsk Objaśnienia i skróty Dział niemiecko-polski Dział polsko-niemiecki Uzupełnienia WYSYŁKA W CIĄGU 24 GODZIN Przy zakupach na kilku różnych aukcjach na łączną kwotę ponad 120,00 zł - przesyłka gratis ! ! ! ! ! Można łączyć zakupy na kontach: MASURIEN i NAUKOWO Dla zakupów na kilku aukcjach obowiązuje jeden (taki sam jak dla najcięższej książki) koszt dostawy - nie dopłacasz ani grosza do wysyłki za kolejne książki! Większość polskich wyrazów zapisujemy od małej litery. Użycie wielkiej litery musi być zawsze jakoś uzasadnione: względami składniowymi, zwyczajowymi, znaczeniowymi lub grzecznościowymi. Względy znaczeniowe nakazują pisanie od wielkiej litery nazw własnych, a od małej litery – nazw pospolitych.
O PORTALU Portal to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy. Więcej Polska w XX wieku Stalinizm AKTUALIZACJA: PUBLIKACJA: Infografiki 7 maja 1946 roku, niemieckie nazwy miast na Warmii i Mazurach zastąpiono nowymi, polskimi. Olsztyn zamiast Allenstein, wschodniopruski Elbing został Elblągiem, a Lyck - Ełkiem. Wprowadzanie nowych nazw nie obyło się bez protestów. Zarządzenie ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych "o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości" wprowadzało też polskie nazwy innych miast: Gołdap (Goldap), Dobre Miasto (Guttstadt), Lidzbark Warmiński (Heilsberg), Pisz (Johannisburg), Giżycko (Loetzen), Morąg (Mohrungen), Nidzica (Neidenburg), Szczytno (Ortelsburg), Ostróda (Osterode), Kętrzyn (Rastenburg), Pasłęk (Preussisch Holland), Iława (Deutsch Eylau), Węgorzewo (Angerburg). Wcześniej o takim ich brzmieniu zdecydowała Komisja Ustalania Nazw Miejscowości (KUNM), która pracowała w Krakowie. (PAP) COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. NAJNOWSZE W Treblince uczczono 79. rocznicę buntu więźniów niemieckiego obozu zagłady Szef MEiN podpisał rozporządzenie dot. podstawy programowej edukacji dla bezpieczeństwa Rozpoczął się Festiwal Organowy Młodych w Sejnach Gubernator generalny Australii oddał hołd ofiarom Auschwitz Jest potrzeba zniwelowania dystansu między duchowieństwem a świeckimi – wynika z syntezy synodalnej archidiecezji gdańskiej Newsletter Oświadczam, że wyrażam zgodę oraz upoważniam Muzeum Historii Polski, ul. Mokotowska 33/35, W-wa (dalej MHP) jako Administratora danych osobowych oraz wszelkie podmioty działające na rzecz lub zlecenie MHP do przetwarzania moich danych osob. (e-mail) w zakresie i celach niezbędnych do otrzymywania newslettera od dnia wyrażenia tej zgody do jej odwołania. Jestem świadomy/a, że mam prawo w dowolnym momencie odwołać zgodę oraz że odwołanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody udzielonej przed jej wycofaniem. Jestem też świadomy/a, że przysługuje mi prawo dostępu do moich danych, do ich sprostowania, do ograniczenia przetwarzania, do przenoszenia danych, do sprzeciwu wobec przetwarzania. COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Zasady polskiej pisowni i interpunkcji Wydawnictwa Naukowego PWN. Informujemy, że najciekawsze zgłoszenia wraz z odpowiedziami Redakcji możemy opublikować w serwisie, podając informację o autorze pytania (posługujemy się dokładnie takim podpisem, jaki został umieszczony w zgłoszeniu, bez ujawniania adresu e-mail); zastrzegamy sobie prawo do ew. skrótów bądź koniecznych poprawek.Malwina Wrotniak2008-12-15 06:00redaktor naczelna 06:00Zakochać się w mieście i tęsknić do miejsca, w którym nigdy się nie było? Takie rzeczy tylko za pomocą skutecznego hasła reklamowego. Reclamare znaczy „krzyczeć do kogoś”. Oprócz silnego „głosu”, liczy się trafny komunikat - ma pobudzać wyobraźnię i obowiązkowo zapadać w pamięć. I tak rozwija się w Polsce marketing miast. Miasta jak firmy Miasta są jak przedsiębiorstwa z jednej branży - oferują podobne produkty i usługi. Jeśli tak, rodzi się konkurencja. Trudno jest rozszerzyć ofertę, dlatego trzeba zacząć głośno mówić o tej, którą się ma. Przecież najważniejsze, to by mówili. I tak sięga się po promocję… Marketing miast to dziedzina modna i jak to zwykle bywa, w Polsce raczkująca, a na Zachodzie dobrze znana. W dużym uproszczeniu, prowadzić ma do większego zainteresowania miastem, co skutkuje zwykle nowymi inwestycjami, wzrostem gospodarczym i lepszą jakością życia. Działania marketingowe kierowane są w stronę potencjalnych przyszłych mieszkańców, turystów, inwestorów, ale i do lokalnej społeczności. - Polskie miasta coraz lepiej się sprzedają. W ostatnich czasach ich działania są dużo bardziej profesjonalne i intensywniejsze - mówi ekspert ds. PR-u Anna Proszowska Sala. ______________________________ Miasta potrafią się sprzedać Jednym z kluczowych narzędzi marketingu jest hasło reklamowe. Nie jest ono bynajmniej przypadkowe – to w końcu najważniejszy komunikat, jaki miasto chce przekazać na zewnątrz. Ostatnimi czasy samorządy nie szczędzą środków na profesjonalne kampanie reklamowe, byle tylko zaistnieć na trwałe w świadomości osób trzecich. Udać się to może dzięki sloganowi, który trafi w gusta tzw. grupy docelowej. Gdy nie można być stolicą Każde miasto chce być stolicą – szantów, nordic walking czy chleba - ale nie każde nią jest. Gdy trudno opierać się na tym, co dla danego miejsca wyjątkowe, powstają kampanie reklamowe z hasłami traktującymi o wyjątkowości pojętej bardzo ogólnie. Świnoujście to bez wątpienia Jedyne takie miejsce, ale nie dość dobre - Dobre miejsce to bowiem Tychy. Szukać lokum najlepiej w Koninie (Konin – tu chcę mieszkać), a ideału dopiero w Zamościu (Zamość – Miasto idealne). Rzeszów to też miasto In plus, ale to Bytom Cię lubi. Chciałoby się obrać Kurs na Giżycko, ale Kolej na Pruszków, a po drodze... Nie przegap Mrągowa. Jak przyszłość to tylko w Zielonej Górze (Miasto przyszłości), choć może w Bielsku-Białej, gdzie Miasto tworzą ludzie? Takie odindywidualizowanie haseł powoduje chaos, w którym miastem możliwości mianuje się i Lublin, i Szczecin, z kolei Szczecin i Dębica to miasta otwarte. O swojej otwartości w stosunku do turystów Szczecin przypominał podczas minionych wakacji. Na terenie miejscowości rozlokowano plakaty, na których witano gości w kilku wersjach językowych, po czesku (Vitáme vás!), duńsku (Vilcomen til os!), gwarą kurpiowską (Zitajta do nas!) i góralską (Witojcie barz piyknie!). Miasto ukłoniło się też mieszkańcom Śląska (Witojcie Ślonzoki!) i Wielkopolski (Witejcie Poznanioki!). Reklamują, co mogą Te miasta, które mogą się pochwalić szczególnymi walorami turystycznymi, skwapliwie z tego korzystają. Chcą być kojarzone albo ze swoim specyficznym usytuowaniem Międzyzdroje – perła Bałtyku Karpacz – miasto pod Śnieżką Szczecin jest otwarty ( na morze) Wschodzący Białystok Tarnów – polski biegun ciepła …albo z regionalnym produktem…. Kluczbork miodem płynący Bochnia – Miasto soli. Szczególnym rodzajem produktu jest lokalna tradycja. W wielu miejscowościach uważa się, że nowoczesnemu miastu nie do twarzy z historycznym balastem. Zostawiają więc za plecami historię, która umiejętnie wkomponowana w akcję promocyjną miasta wcale nie wieje nudą, lecz czyni je bardziej rozpoznawalnym. Mimo że Piotrków Trybunalski z pewnością jest Miastem z przyszłością, bogatym przeszłością, a Świdnica łączy rynek z tradycjami, to jednak brak konkretów nie mówi nic o ich tożsamości. Za to pamięć o rockowych koncertach pozwala już zrozumieć dlaczego w Jarocinie wszystko gra, choć dla wielu to Opole na zawsze pozostanie Stolicą polskiej piosenki. Dzięki wizerunkowi Adama i Ewy w miejskim herbie podwójnego wymiaru nabiera hasło Bełchatów – daj się skusić. Tegoroczne Mistrzostwa Świata w Odpoczywaniu z pewnością w niejednej głowie utrwaliły przekonanie o Gdyni jako mieście relaksu. Z wiadomych powodów Oświęcim to Miasto pokoju, natomiast w rekreacyjnym Czaplinku nad jeziorem Drawsko wszystko wolno. Obracają w żart Nie każde miasto natura obdarzyła walorami przyrodniczymi, nie wszędzie organizuje się festiwale, nie zawsze można się oprzeć na historii. A nawet jeśli można się oprzeć, nie zawsze się tego chce. Bywa, że trzeba zerwać ze stereotypowym wizerunkiem lub podążyć z promocją za nowo obranym kierunkiem rozwoju miasta. Ostatnią deską ratunku okazuje się wówczas humor. Jeden uśmiech wywołany na twarzy przechodnia, niby ulotny i chwilowy, a pozytywne skojarzenia z reklamowanym miastem są gwarantowane. By to osiągnąć, marketingowcy stosują wpadającą w oko lub w ucho grę słów. Udało się z Ciechocinkiem, który uzdrawia potężnie czy Lądkiem Zdrój – PrzyLądkiem Zdrowia. Sanok jest ok, a wielu zgodnym chórem deklaruje dziś: Wolę Zduńską Wolę. Na dokładkę Poznań – wart poznania. Przodownikiem w tej kategorii mogłoby zostać województwo Śląskie. Wiosną tego roku ruszyła zakrojona na szeroką skalę kampania promująca tamtejszy region. Nazwy siedmiu miast wykorzystano do tego, by na billboardach i neonach, w autobusach i w mediach w zabawny sposób przypominać o Śląsku. Śląskie Będzin dobrze Śląskie grube Rybnik Śląskie Cieszyn się bardzo Śląskie źródło Wisły Śląskie Zabrze wygrywa Śląskie najciekawsze wice Śląskie skarby Częstochowa Jedni okrzyknęli akcję mianem marketingowego sukcesu, inni nie pozostawili na niej suchej nitki. Zgodnie z zasadą – nie ważne jak mówią, ważne, że mówią – kampania outdoor’owa nie pozwoliła na obojętność, co było jej niewątpliwą zasługą. Duzi robią to częściej Kampania wizerunkowa miasta, podobnie jak każdego innego produktu, upomina się o systematyczne odświeżanie. Jednych na to nie stać, inni nie skonsumowali jeszcze sukcesu po poprzedniej promocji, dlatego nie myślą o kolejnej. Nieduże miejscowości faktycznie mogą sobie na taką niekonsekwencję pozwolić. Złożoności działań, pewnej ich częstotliwości i długofalowości wymaga się jednak od metropolii stających w szranki z nie tylko z krajowymi, ale i z europejskimi miastami. Koszty bycia zauważonym idą często w miliony złotych. Obok inwestycji w reklamy w zagranicznych mediach, co kilka - kilkanaście sezonów pojawiają się w kraju świeże kampanie promocyjne największych polskich miast. Stolica namawia: Zakochaj się w Warszawie i Let’s do Warsaw, a na okoliczność walki o miano Europejskiej Stolicy Kultury 2016 spróbuje przekonać, że Warszawa Każdemu po drodze. Wrocław – Miasto które rozwija - daje się też poznać jako Miasto spotkań. Obcokrajowcom przedstawia się go jako małą Wenecję, mówiąc WROCloves you! Do Berlińczyków trafiać ma hasło Enjoy Wroclaw!, młodym zaś obiecane są Twoje klimaty. Nie pozwala zapomnieć o sobie i Kraków. Miasto silnie rozpoznawalne już wśród obcokrajowców, idzie za ciosem. Efektem intensywnych działań są slogany: Kraków – porusza zmysły Kraków , czyli dowolny kierunek zwiedzania W Krakowie nie ma czasu na sen Kraków – tu każdy weekend przechodzi do historii. Głośno zrobiło się ostatnio o błyskotliwej kampanii – nieziemski klimat, mającej pokazać miasto jako idealne dla młodych i aktywnych, świadomie odwołując się przy tym do uduchowionego charakteru miasta. Aktywny na polu promocji jest też jedno z największych nadmorskich miast. Gdańsk to (nomen omen) morze możliwości, dziś to Tu się żyje. Z racji rocznicy porozumień gdańskich rok 2005 minął pod znakiem przypomnienia, że wszystko Zaczęło się w Gdańsku. Na Mieście Bursztynu skupiano uwagę w roku kolejnym. Do odwagi (Gdańsk - Odważ się. Zobacz sam) zachęca się dziś oprócz Polaków, również zagranicznych gości. Warto, by tropem miast podążyły województwa. Wszystkie. Jedni byli to tu, to tam, co nieco widzieli, klimat kojarzą. Inni wciąż wiedzą niewiele poza tym, że Pozytywna energia płynie ze Śląska, Małopolska jest Kulturalna, a Dolny Śląsk super. Malwina Wrotniak Źródło:Jeśli na mapie umieszcza się skróty nazw miast i państw, to domeny należy poprzedzić kluczem: kropka – punkt 3. Jeśli na mapie politycznej umieścimy tylko znak stolicy, to nazwę własną stolicy lepiej wpisać przy nazwie państwa w objaśnieniu skrótów, bo to przyporządkuje ją jednoznacznie odpowiedniemu znakowi, a domen nie
Nazwy miast położonych w sąsiednich państwach będą podawane na znakach drogowych w języku polskim i w języku oryginalnym. Obie nazwy będą zapisywane w jednym wierszu - w pierwszej kolejności po polsku, a następnie w oryginale, w nawiasie. Będzie to duże ułatwienie dla osób, które nie znają pisowni nazw zagranicznych miast w języku państwa, na terenie którego są położone. Zmiany te wprowadza nowelizacja rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw. - Powinniśmy pamiętać, że nazwy miejscowości w krajach sąsiednich mają często również polskie brzmienie. Dzięki przygotowanej zmianie w prawie pojawią się one wreszcie na drogowskazach przy naszych drogach. To zmiana od dawna oczekiwana przez kierowców w całej Polsce - powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek podawania na tablicach przeddrogowskazowych, tablicach szlaku drogowego oraz drogowskazach tablicowych nazwy dużego zagranicznego miasta, do którego prowadzi droga, w języku polskim i w języku oryginalnym. Nazwy miejscowości będą zapisywane w jednym wierszu, w następującej kolejności: nazwa w języku polskim oraz nazwa w języku oryginalnym, podana w nawiasie. Jeżeli natomiast nazwa w języku oryginalnym ma tożsamą pisownię z nazwą po polsku, albo gdy nazwa w języku oryginalnym nie ma odpowiednika w języku polskim, umieszcza się tylko nazwę w języku oryginalnym i nie stosuje się nawiasu. Na znaku, z prawej strony nazwy miasta w sąsiednim państwie, podawany będzie również znak oznaczający to państwo w ruchu międzynarodowym, np. Wilno (Vilnius) LT. Nazwy geograficzne w języku polskim będą stosowane w pisowni ustalonej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, działającą przy Głównym Geodecie Kraju. Znaki drogowe spełniające nowe warunki, zostaną umieszczone na drogach do 31 grudnia 2028 r. Takie rozwiązanie da zarządcom dróg czas konieczny na ich wymianę. Dostosowanie znaków drogowych do nowych wymagań będzie następowało stopniowo, przy uwzględnieniu ich bieżącego utrzymania i zmieniającej się sieci dróg. Przepisy zmienionego rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach wejdą w życie 28 maja 2019 r.Do niemieckich nazw miejscowości ulokowanych w Polsce (wszystkie z nich funkcjonowały kiedyś przed 1945 rokiem) dopisz obecną, polską nazwę. Niemieckie Nazwy Polskich Miast Menu
Ten generator nazw miasta wygeneruje nazwę na podstawie wprowadzonych danych. Ten generator nazw miast da ci nieskończoną ilość wspaniałych nazw miast. Wystarczy nacisnąć przycisk generuj, aby uzyskać mnóstwo wspaniałych i unikalnych nazw. Jeśli chcesz, możesz nawet wpisać własne imię i otrzymać osobistą nazwę miasta!
Województw w Polsce jest 16. Poniżej podam ich nazwy, kolejność alfabetyczną nazw skrótów województw oraz mapę administracyjną z podziałem na poszczególne województwa. 1. dolnośląskie - DŚL 2. kujawsko-pomorskie - K-P 3. lubelskie - LBL 4. lubuskie - LBU 5. łódzkie - ŁDZ 6. mazowieckie - MAZ 7. małopolskie - MŁP 8. opolskie - OPO 9. podlaskie - PDL 10. podkarpackie - PKR 11. pomorskie - POM 12. śląskie - ŚL 13. świętokrzyskie - ŚW 14. wielkopolskie - WLKP 15. warmińsko-mazurskie - W-M 16. zachodniopomorskie - ZPM Oczywiście oficjalnych skrótów województw chyba nigdzie nie ma podanych urzędowo. Powyższe są luźną interpretacją, która występuje w wielu miejscach w internecie. Np. Wikipedia podaje trochę inne skróty województw: 1. dolnośląskie - DŚ 2. kujawsko-pomorskie - KP 3. lubelskie - LB 4. lubuskie - LS 5. łódzkie - ŁD 6. małopolskie - MP 7. mazowieckie - MZ 8. opolskie - OP 9. podkarpackie - PK 10. podlaskie - PL 11. pomorskie - PM 12. śląskie - ŚL 13. świętokrzyskie - ŚK 14. warmińsko-mazurskie - WM 15. wielkopolskie - WP 16. zachodniopomorskie - ZP Jeśli chodzi o oficjalne skróty województw, to występują jednie oznaczenia numerami TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju), który jest używany przez GUS w celach statystycznych. Oznaczenia TERYT województw: 1. dolnośląskie - 02 2. kujawsko-pomorskie - 04 3. lubelskie - 06 4. lubuskie - 08 5. łódzkie - 10 6. małopolskie - 12 7. mazowieckie - 14 8. opolskie - 16 9. podkarpackie - 18 10. podlaskie - 20 11. pomorskie - 22 12. śląskie - 24 13. świętokrzyskie - 26 14. wielkopolskie - 30 15. warmińsko-mazurskie - 28 16. zachodniopomorskie - 32 Z oficjalnych oznaczeń województw istnieją jeszcze kody ISO 3166-2 opracowane przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. Kody te służą do oznaczania Państw i ich jednostek terytorialnych, aby były zrozumiałe na całym świecie. Kody ISO 3166-2 polskich województw: 1. dolnośląskie - PL-DS 2. kujawsko-pomorskie - PL-KP 3. lubelskie - PL-LU 4. lubuskie - PL-LB 5. łódzkie - PL-LD 6. małopolskie - PL-MA 7. mazowieckie - PL-MZ 8. opolskie - PL-OP 9. podkarpackie - PL-PK 10. podlaskie - PL-PD 11. pomorskie - PL-PM 12. śląskie - PL-SL 13. świętokrzyskie - PL-SK 14. wielkopolskie - PL-WP 15. warmińsko-mazurskie - PL-WN 16. zachodniopomorskie - PL-ZP.